Doktor Żywago – Borys Pasternak
„Doktor Żywago” to powieść napisana przez rosyjskiego pisarza Borysa Pasternaka, po raz pierwszy opublikowana w 1957 roku we Włoszech. Książka stała się międzynarodowym bestsellerem i zdobyła Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 1958 roku. Pasternak został jednak zmuszony do odmowy przyjęcia nagrody pod presją sowieckich władz, które potępiły jego dzieło jako „antyradzieckie”.
Historia powstania
Pasternak rozpoczął pracę nad „Doktorem Żywago” w 1945 roku, po zakończeniu II wojny światowej. Powieść była owocem jego osobistych doświadczeń i refleksji nad rewolucją rosyjską i jej wpływem na życie ludzi. Pasternak, który sam był świadkiem rewolucji, chciał przedstawić jej złożoność i tragiczne konsekwencje dla jednostki.
Fabuła
„Doktor Żywago” opowiada historię Jurija Żywago, lekarza i poety, który żyje w Rosji w czasach rewolucji i wojny domowej. Powieść śledzi jego życie, miłość, przyjaźń i walkę o przetrwanie w chaosie rewolucji. Żywago jest postacią złożoną i pełną sprzeczności, zmagającą się z moralnymi dylematami i wewnętrznymi konfliktami.
Główne wątki fabularne to:
- Miłość Żywago do Lary, żony jego przyjaciela, która staje się dla niego źródłem inspiracji i pocieszenia w trudnych czasach.
- Walka Żywago o zachowanie swojej tożsamości i wartości w obliczu rewolucji i przemocy.
- Wpływ rewolucji na życie zwykłych ludzi i ich losy.
- Rola sztuki i poezji w życiu człowieka.
Tematyka
„Doktor Żywago” porusza wiele ważnych tematów, w tym:
- Rewolucja rosyjska: Powieść przedstawia rewolucję jako wydarzenie o tragicznych konsekwencjach dla jednostki i społeczeństwa. Pasternak pokazuje, jak rewolucja zniszczyła tradycyjne wartości i struktury społeczne, a także jak wpłynęła na życie zwykłych ludzi.
- Miłość i zdrada: Miłość Żywago do Lary jest jednym z głównych motywów powieści. Pasternak pokazuje, jak miłość może być zarówno źródłem szczęścia, jak i cierpienia, a także jak może prowadzić do zdrad i konfliktów.
- Sztuka i poezja: Pasternak podkreśla znaczenie sztuki i poezji w życiu człowieka. Żywago jest poetą, a jego poezja staje się dla niego sposobem na wyrażenie swoich uczuć i refleksji na temat świata.
- Moralność i etyka: Powieść stawia pytania o moralność i etykę w obliczu rewolucji i przemocy. Żywago zmaga się z dylematami moralnymi, próbując zachować swoje wartości w chaosie i przemocy.
Styl
„Doktor Żywago” charakteryzuje się lirycznym stylem, pełnym poetyckich obrazów i metafor. Pasternak używa języka bogatego i sugestywnego, aby stworzyć atmosferę melancholii i nostalgii. Powieść jest pełna refleksji nad życiem, śmiercią, miłością i sztuką.
Wpływ
„Doktor Żywago” odniosła ogromny sukces na całym świecie i stała się jedną z najważniejszych powieści XX wieku. Książka została przetłumaczona na wiele języków i doczekała się licznych adaptacji filmowych i teatralnych. Powieść miała również znaczący wpływ na kulturę i literaturę rosyjską, a także na postrzeganie rewolucji rosyjskiej w świecie.
Podsumowanie
„Doktor Żywago” to powieść o miłości, stracie, rewolucji i sztuce. Pasternak stworzył dzieło o niezwykłej sile i pięknie, które porusza czytelnika do głębi. Książka jest pełna refleksji nad życiem, śmiercią, miłością i sztuką, a także nad tragicznymi konsekwencjami rewolucji rosyjskiej. „Doktor Żywago” to powieść, która pozostaje aktualna i ważna do dziś, a jej przesłanie o wartościach ludzkich i znaczeniu sztuki jest ponadczasowe.